Draag zélf bij aan een Heerlijk Weert! Hieronder vind je informatie over het beperken van verlichting in je tuin en de effecten daarvan. Een actie uit het thema ‘Natuur en tuin’. Bekijk ook de andere informatie, ideeën en tips voor een groenere en duurzamere leefomgeving!

Beperk verlichting in je tuin

Steeds meer tuinen dragen bij aan zogenaamde lichtvervuiling. De nachtelijke verlichting van gazons, paden, bloemperken, bomen en gevels kost veel elektriciteit en brengt insecten, vogels en nachtdieren in gevaar. Je leest daar hieronder meer over. Door rekening te houden met verlichting in tuinen kun je de natuur én je portemonnee een handje helpen. 

Om goed te kunnen slapen, is het voor onszelf van belang dat het donker is. De lampen gaan uit en de verduisterende gordijnen of rolluik gaan dicht om beter te kunnen slapen als het buiten nog licht is. Ook dieren hebben een eigen dag en nachtritme. De sterrenhemel helpt insecten en vogels om te navigeren. Door kunstlicht raken ze verward en wijken ze van hun vliegroute af. Dit kan gevaarlijk zijn. Daarnaast verstoort nachtelijke verlichting vogels tijdens het broeden. Het is heel gemakkelijk om hiermee rekening te houden. Denk hierbij aan het uitzetten van verlichting wanneer er niemand in de tuin is, maar ook het inzetten van bewegingsdetectoren en timers, zodat verlichting alleen aan is als het echt nodig is. 

Vleermuizen

Naast vogels en insecten zijn ook nachtactieve vleermuizen gevoelig voor licht, vooral bij hun verblijfplaatsen, vliegroutes en jachtgebieden. Vleermuizen verblijven ook in onze woningen (onder dakpannen, gevelbetimmering of in spouwmuren) en vliegen uit naar jachtgebieden via vaste vliegroutes. Vooral blauw of ultraviolet licht is voor hen schadelijk, hier kunnen zij door verblind raken. Door te kiezen voor amberkleurig licht (geelrood bereik) kan verblinding worden voorkomen. Ook voor nachtelijke vlinders en kevers heeft dit een positief effect. Bovendien verlaten vleermuizen hun verblijfplaats pas veel later in de avond als er veel verlichting aan is. Hierdoor hebben zij minder tijd om te jagen, wat weer zorgt voor voedselgebrek en uiteindelijk misschien zelfs het noodgedwongen verlaten van hun verblijfplaats. Tuinen zijn jachtgebieden voor vleermuizen. Door deze te verlichten, kunnen vleermuizen hier minder of helemaal niet meer gebruik van maken. Door tuinen zo donker mogelijk te houden, kunnen we dit voorkomen.

Niet alleen de kleur van de verlichting, maar ook de intensiteit van de verlichting heeft invloed op nachtactieve dieren. Zo zijn de ogen van vleermuizen aangepast aan lage lichtintensiteit. Net als bij mensenogen moeten vleermuisogen wennen aan het donker. Elke keer dat vleermuizen licht tegenkomen, verliezen ze hun aanpassing aan het donker. Het omschakelen naar licht gaat in een fractie van een seconde, aanpassen aan het donker duurt veel langer. Dat stoort de oriëntatie en de effectiviteit van het jagen. Op plekken in de tuin die liever niet donker kunnen zijn zoals een oprit, looppad naar de deur of terras, kan een lagere lichtintensiteit worden gebruikt. Denk hierbij aan het dimmen van (LED) verlichting.

Waar kun je rekening mee houden?

  • Plaats zo min mogelijk verlichting in de tuin en zet de verlichting uit als je niet in de tuin bent.

  • Gebruik bewegingsdetectoren en timers. Dit is een goede manier om licht alleen toe te passen wanneer het nodig is. 

  • Kies voor lichtbronnen die naar beneden gericht zijn, waarmee je strooilicht en lichtvervuiling voorkomt. Hierdoor raken bijvoorbeeld trekvogels niet in de war. 

  • Plaats lichtbronnen altijd zo laag mogelijk bij de grond.

  • Als je vleermuizen in je tuin hebt of wilt, kies dan voor UV vrij licht, liefst amberkleurig met een golflengte van 570 nanometer. Dit is bijna niet zichtbaar voor deze nachtactieve dieren. 

  • Vermijd halogeenlampen, gloeilampen en TL-buizen als buitenverlichting. Deze zenden blauw/wit/UV licht uit dat schadelijk is voor dieren. LED verlichting is geschikter. En ook nog energiezuiniger!

  • Door lampen te dimmen, neemt de lichtintensiteit af. Een lagere lichtintensiteit is beter voor nachtactieve dieren en bespaart daarnaast energie. 

  • Vraag je buren ook de tuin donker(der) te maken.

Deze maatregel draagt bij aan…

Biodiversiteit vergroten

Energie(transitie)

Gezondheid

 

Subsidie- en financieringsmogelijkheden

  • n.v.t.

Handige websites

 

Foto van tuinverlichting.